Sáng nay 23/10, tại Khu lưu niệm di tích tàu C235, xã Ninh Vân, thị xã Ninh Hòa, Tỉnh ủy, HĐND, UBND, UBMTTQVN tỉnh Khánh Hòa tổ chức Lễ kỷ niệm 60 năm Ngày mở đường Hồ Chí Minh trên biển (23/10/1961 – 23/10/2021). Tham dự lễ có các đồng chí Nguyễn Hải Ninh, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí Thư Tỉnh ủy, đồng chí Nguyễn Khắc Toàn, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, đồng chí Nguyễn Tấn Tuân, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh, các đồng chí trong Ban Thường vụ Tỉnh ủy, lãnh đạo các sở, ban, ngành của tỉnh, lãnh đạo Bộ tư lệnh Vùng 4 Hải quân; Tại thị xã Ninh Hòa có các đồng chí Tống Trân, Tỉnh ủy viên, Bí Thư Thị ủy, Chủ tịch HĐND thị xã, đồng chí Nguyễn Vĩnh Thạnh, Phó Bí thư Thị ủy, Chủ tịch UBND thị xã, các đồng chí trong Ban Thường vụ Thị ủy, các đồng chí nguyên Bí thư, Phó Bí thư Thị ủy qua các thời kỳ, lãnh đạo các phòng, ban, ngành thị xã, đại diện Đảng ủy, HĐND, UBND, UBMTTQVN xã Ninh Vân và cán bộ chiến sĩ Đoàn tàu không số, lực lượng tại bến đón tàu hiện đang sinh sống trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa.
Đồng chí Nguyễn Hải Ninh, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí Thư Tỉnh ủy đã ôn lại truyền thống hào hùng, anh dũng, mưu trí của cán bộ, chiến sĩ Đoàn tàu không số… “nêu cao tinh thần “Tất cả vì miền Nam ruột thịt”, “Vì sự nghiệp giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc” sẵn sàng vượt qua mọi hy sinh, gian khổ, đoàn kết chủ động khắc phục khó khăn, phát huy trí tuệ tập thể, ý chí chiến đấu anh dũng, mưu trí, sáng tạo, vượt qua các tuyến bao vây, phong tỏa gắt gao của địch để vận chuyển vũ khí chi viện cho chiến trường Nam Bộ và Nam Trung Bộ, nơi xa nhất và khó khăn, gian khổ nhất ở miền Nam. Tính từ tháng 10-1962 đến tháng 2-1965, đơn vị đã thực hiện hơn 80 chuyến, chở được hơn 4.400 tấn vũ khí chi viện cho chiến trường.
Sau sự kiện tàu C143 bị lộ và tổn thất tại Vũng Rô tháng 2-1965, địch tăng cường kiểm soát, ngăn chặn, phong tỏa gắt gao và đánh phá ác liệt các tuyến vận tải chi viện của ta. Chúng theo dõi, giám sát, khống chế các tàu của ta trong suốt hành trình khi còn đang ở vùng biển quốc tế, thậm chí từ khi xuất phát ở Hải Nam, Trung Quốc. Nhiều chuyến tàu ra đi phải quay về hoặc gặp địch phải chiến đấu và hy sinh; có chuyến bị địch thu được cả tàu và vũ khí (Tàu C187 chở hàng vào Trà Vinh tháng 6-1966; Tàu C198 chở hàng vào Đức Phổ, Quảng Ngãi, tháng 7-1967). Có năm, do địch ngăn chặn đánh phá ác liệt nên 100% chuyến đi không đến được bến giao hàng, một số phải quay lại, một số bị tổn thất, có năm tổn thất tới 50% (1967, 1968)… Song những khó khăn thử thách ác liệt ấy không thể ngăn cản được những chuyến đi của các con tàu và cán bộ, chiến sĩ Đoàn tàu Không số vận tải chi viện chiến trường…”
Tại xã Ninh Vân, thị xã Ninh Hòa, tỉnh Khánh Hòa, ngày 1-3-1968, 14 cán bộ, chiến sĩ của tàu C235 đã hy sinh trong trận chiến cảm tử ở bến Hòn Hèo. Trận chiến bi tráng ấy đã góp phần làm nên những trang sử hào hùng nhất về huyền thoại đường Hồ Chí Minh trên biển.
“Để chi viện cho các vùng ven biển Khu 5 trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Tết Mậu Thân 1968, tàu C235 thuộc đoàn tàu không số gồm 20 người, do thuyền trưởng Nguyễn Phan Vinh chỉ huy được giao chở vũ khí, phương tiện chiến đấu, đồ quân dụng… đến bến Hòn Hèo ở xã Ninh Vân.
Đêm 29/2/1968 rạng sáng 1/3/1968, khi vào thả hàng tại khu vực Hòn Hèo, tàu C235 bị địch phát hiện và cho 8 tàu đến bao vây, tấn công. Đơn vị đã dũng cảm chiến đấu, thả vũ khí và hàng xuống biển, nổ mìn hủy tàu để bảo vệ bí mật Đường Hồ Chí Minh trên biển.
Trong số 20 thủy thủ của tàu C235, thuyền trưởng Nguyễn Phan Vinh và 13 đồng đội đã hy sinh anh dũng. Ngày 25/8/1970, liệt sĩ Nguyễn Phan Vinh được truy tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân”.
Lễ kỷ niệm 60 năm Ngày mở đường Hồ Chí Minh trên biển nhằm tôn vinh, tri ân công lao, đóng góp to lớn của cán bộ, chiến sĩ “Đoàn tàu không số” (Đoàn 759, tiền thân của Lữ đoàn 125 - Bộ Tư lệnh Vùng 2 - Quân chủng Hải quân) và nhân dân cả nước trong cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ xâm lược. Qua đó, tuyên truyền, nêu bật sự mưu trí, sáng tạo, quyết đoán, ý chí quật cường, dũng cảm, sẵn sàng chiến đấu, hy sinh để hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao của lực lượng vận tải quân sự đường biển; những bài học kinh nghiệm quý về hoạt động của Đường Hồ Chí Minh trên biển; quá trình xây dựng lực lượng Hải quân nhân dân Việt Nam “cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại”, thật sự là lực lượng nòng cốt trong thế trận chiến tranh nhân dân bảo vệ biển, đảo Tổ quốc./.